Meslek hastalıkları yükümlülükleri

Meslek hastalıkları yükümlülükleri, çalışanlar, işverenler, işyeri hekimleri ve iş güvenliği uzmanlarının görev ve sorumluluklarını kapsar.

Meslek Hastalıkları Yükümlülükleri

Meslek Hastalıklarında Çalışanların Yükümlülükleri

• İşyerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tehlikeli madde, taşıma ekipmanı ve diğer üretim araçlarını kurallara uygun şekilde kul­lanmak, bunların güvenlik donanımlarını doğru olarak kullan­mak, keyfi olarak çıkarmamak ve değiştirmemek,
• Kendilerine sağlanan kişisel koruyucu donanımı doğru kullan­mak ve korumak,
• İşyerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tesis ve binalarda sağlık ve güvenlik yönünden ciddi ve yakın bir tehlike ile karşılaştıkla­rında ve koruma tedbirlerinde bir eksiklik gördüklerinde, işvere­ne veya çalışan temsilcisine derhal haber vermek,
• Teftişe yetkili makam tarafından işyerinde tespit edilen noksan­lık ve mevzuata aykırılıkların giderilmesi konusunda, işveren ve çalışan temsilcisi ile iş birliği yapmak,
• Kendi görev alanında, iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için işveren ve çalışan temsilcisi ile iş birliği yapmaktır.
• Tehlikenin Fark Edilmesi : Çalışanlar bir şeylerin yolunda gitmediğini fark ettiğinde onu iz­lemeli ve bilgi edinmeli. İşletmelerde bazı tehlikeler kolay fark edilebilir, fakat her zaman her tehlikenin kolay fark edilmesi mümkün olmayabilir. Çalışanlar kendilerine yanlış bir şeylerin ol­duğunu hissettiren tüm olası tehlikeleri işverene ve iş güvenliği uzmanına rapor etmelidir.
• Tehlikenin Bildirilmesi : Çalışanların gördükleri bir tehlikeyi bildirmeleri, o tehlikeyi or­tadan kaldırmaları için gerekli tek yoldur. İşletmelerde çalışma koşullarının değişken olduğu düşünülürse, işverenin tehlikeyi anında fark etmesi veya çalışanların zihinlerini okuması mümkün değildir. Bir çalışan fark ettiği bir tehlikeyi anında bildirerek sa­dece kendi sağlığını ve güvenliğini değil tüm çalışanların sağlık ve güvenliğini sağlamış olacaktır.
• Tehlikenin Ortadan Kaldırılması : Çalışanlar tehlikeyi bildirdikten sonra o tehlikenin ortadan kaldı­rılması işverenin yükümlülüğüdür. Çalışan var olan tehlikenin gi­derilmediğini düşünüyorsa, çalışanın talebi doğrultusunda karar verildiği takdirde gerekli tedbirler alınıncaya kadar, çalışmaktan kaçınma hakkına sahiptir.

Meslek Hastalıklarında İşverenin Yükümlülükleri

• Çalışana görev verirken, çalışanın sağlık ve güvenlik yönünden işe uygunluğunu göz önüne alır.
• Mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin deği­şen şartlara uygun hale getirilmesi, mevcut durumun iyileştiril­mesi için çalışmalar yapar.
• İşyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyulup uyul­madığını izler, denetler ve uygunsuzlukların giderilmesini sağlar.
• Risk değerlendirmesi yapar veya yaptırır.
• Yeterli bilgi ve talimat verilenler dışındaki çalışanların hayati ve özel tehlike bulunan yerlere girmemesi için gerekli tedbirleri alır.
• Risklerden korunma ilkelerini yerine getirmek,
• İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yerine getirmek,
• Risk değerlendirmesi, kontrol, ölçüm ve araştırma yapmak veya yaptırmak,
• İş kazası ve Meslek hastalıklarının kayıt ve bildirimini yapmak,
• Çalışanları bilgilendirmek çalışanların eğitimini sağlamak ve ça­lışanların görüşlerini almak ve katılımlarını sağlamak ile yüküm­lüdür.
• İşyeri dışındaki uzman kişi ve kuruluşlardan hizmet alınması, iş­verenin sorumluluklarını ortadan kaldırmaz.
• Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği alanındaki yükümlülükleri, iş­verenin sorumluluklarını etkilemez.
• İşveren, iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin maliyetini çalışanlara yansıtamaz.

İş Güvenliği Uzmanı ve İşyeri Hekiminin Yükümlülükleri

• İşyeri hekimleri ve iş güvenliği uzmanlarının hak ve yetkileri, gö­revlerini yerine getirmeleri nedeniyle kısıtlanamaz. Bu kişiler, gö­revlerini mesleğin gerektirdiği etik ilkeler ve mesleki bağımsızlık içerisinde yürütürler.
• İşyeri hekimleri ve iş güvenliği uzmanları; görevlendirildikleri işyer­lerinde iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili alınması gereken tedbirleri işverene yazılı olarak bildirir; bildirilen hususlardan hayati tehlike arz edenlerin işveren tarafından yerine getirilmemesi hâlinde, bu hususu Bakanlığın yetkili birimine bildirirler.
• Hizmet sunan kuruluşlar ile işyeri hekimleri ve iş güvenliği uzman­ları, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yürütülmesindeki ihmal­lerinden dolayı, hizmet sundukları işverene karşı sorumludurlar.
• Çalışanın ölümü veya maluliyetiyle sonuçlanacak şekilde vücut bütünlüğünün bozulmasına neden olan iş kazası veya meslek hastalığının meydana gelmesinde ihmali tespit edilen işyeri heki­mi veya iş güvenliği uzmanının yetki belgesi askıya alınır.
• İş güvenliği uzmanlarının görev alabilmeleri için;
  • Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde (A) sınıfı,
  • Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde en az (B) sınıfı,
  • Az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde ise en az (C) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip olmaları şartı aranır.

Kaynak: Nig Akademi